قروت معجزه غذایی هزار ساله



غذاها همیشه و در همه جا به عنوان یکی از شاخصه های بومی معرف آداب و رسوم هر جامعه ای بوده اندبه همین دلیل غذاها غالبا با توجه به وضعیت پوشش گیاهی و اقلیم جغرافیایی هر منطقه از تنوع خاصی برخوردارند و از آنجا که ایران کشوری است پهناور و گسترده با مناطق متنوع از تنوع خاص غذایی نیز برخوردار است و استان خراسان جنوبی نیز با توجه به آب و هوا و اقلیم خاص خود به عنوان یکی از استان های غنی در بحث غذایی از متنوع ترین غذاهای سنتی برخوردار بوده است و حتی برخی از غذاهای این استان شهرتی ملی و فرا ملی پیدا کرده اند.

به گزارش خبرنگارباشگاه خبرنگاران بيرجند؛ هنوز هم با هجوم غذاهای متنوع همچون فست فودها، غذاهای محلی در این منطقه نقش خود را در سفره مردمان حفظ کرده اند.بسیاری از غذاها در استان با جنبه درمانی تهیه می شوند و غذاهایی ازنوع دارویی هستند.
یکی از این غذا های دارویی قروت یا  کشک است که با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه آساست که در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین و نیاسین (ویتامین B3) است.






شاید بسیاری از شما ندانید که کشک یکی از مواد لبنی است که تنها در ایران یافت می شود.
در واقع می توان گفت که کشک  مانند دوغ تهیه شده از ماست، این فرآورده محصولی کاملا ایرانی است.
 وجود ضرب المثلهای فراوان در مورد کشک در زبان فارسی نشان دهنده قدمت تولید و استفاده ازاین ماده غذایی مفید است.



کشک یکی از فرآورده های فرعی شیر است که به روش سنتی از جوشاندن، تغلیظ و یا خشک کردن دوغی که پس از کره گیری باقی می ماند و یا از ماست بدون چربی تهیه می شود.
ز شیر میش، بز، گاو و یا مخلوطی از آنها مواد اولیه کشک است.
 در صنایع غذایی تولید کشک با فرآیندهای صنعتی و به صورت کشک مایع مستقیما از شیر صورت می گیرد. کشکهای سنتی مایع از ساییدن و رقیق کردن کشک خشک که معمولا به صورت غیرپاستوریزه تهیه می شود، تولید می شوند.
در مناطق مختلف کشور به علت دامداری ایلی و عدم دسترسی اغلب گله داران دهات ایران به کارخانه شیر پاستوریزه، مازاد شیر تولیدشده را به کشک تبدیل می کنند و به این وسیله قابلیت نگهداری آن را بالا می برند
در خراسان جنوبی کشک دیگ چدنی یا خاکستری مورد استقبال زیادی قرار می گیرد که به همین نام مشهور است این نوع کشت خواص بیشتری نسبت به سایر کشک ها دارد .
 این کشک را با جوشاندن و تغلیظ دوغ در دیگهای چدنی با روشی مخصوص، به دست می آورند .
برای استفاده غذایی، پس از خیساندن ماده خشک کشک در آب، مغز گردوی کوبیده را همراه آن می ساییم، هر چه مقدار مغز گردو و مدت زمان ساییدن بیشتر باشد، مایع به دست آمده خوش مزه تر است.
 مایع کشک ساییده را به روغن پیازی که به نعنای خشک معطر شده می افزاییم و پس از قدری جوش آمدن روی حرارت، اشکنه بسیار خوشمزه و مطبوعی به دست می آید.
 موارد مصرف این کشک مانند کشک سفید است، اگرچه به سبب رنگ تیره آن برای آرایش ظرف غذا یا اضافه کردن به آش و مانند آن مناسب نیست.
کشک زردنوع دیگر یا زکشک خراسانی ها  است و به صورت پودر زردرنگ خشکی است که از روزگاران کهن بر جای مانده است.
گرد خشک آن برای تهیه نوعی کاله جوش یا حریره، با گوشت قورمه یا بدون آن، در فصل فراوانی شیر تهیه می شود و برای روزهای سرد زمستان ذخیره می شود.
در خراسان کشک زرد را با ماست گوسفند درست می کنند، حریره بدون گوشت را می توان به عنوان سوپ پیش از غذای اصلی مصرف کرد. ترید کشک زرد با گوشت قورمه نوعی غذای اصلی است.
***ارزش غذایی
کشک با حجم کم خود، یک ماده غذایی معجزه آساست که در بردارنده تمامی خواص شیر و حاوی کلسیم، چربی، نمک، پروتئین و نیاسین (ویتامین B3) است.
میزان انرژی تولیدشده با 100 گرم کشک حدود 105 تا 120 کیلوکالری است که می تواند به عنوان یکی از تامین کننده های انرژی مورد نیاز بدن در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود.
میزان مواد مغذی در کشکهای مختلف به نوع فرآوری و همچنین شیر یا ماده اولیه آن بستگی دارد.
جالب است بدانید در کشورهای خاورمیانه و برخی از کشورهای آفریقایی، غذایی به صورت تخمیری تهیه می شود که کشک جزیی از آن است، اما در دنیا این غذا را به نام کشک یا کیشک می شناسند، مشابه این غذا ترخینه است که به خصوص در مناطق غربی کشور تهیه می شود.
برای تهیه این غذا بلغور گندم، سبزیهای محلی و دوغ یا کشک را با هم مخلوط کرده و با تخمیر دوغ آن را به صورت گلوله های کوچک درآورده، آن را خشک و برای مصرف در فصول سرد نگهداری می کنند.
مهمترین استفاده درمانی از کشک، پیشگیری از بروز یا پیشرفت بیماری پوکی استخوان است.
میزان مناسب کلسیم و فسفر و نسبت این دو ماده مغذی در ترکیب کشک شرایط ایده آلی را برای استفاده بهینه از کشک مصرفی در پیشگیری از پوکی استخوان به وجود آورده است.
به طور سنتی در برخی از مناطق کشور خوردن روزانه کشک به مادران باردار توصیه می شود که در صورتی که موارد بهداشتی مربوط به آن رعایت شود، پیشنهاد و توصیه ای علمی به شمار می آید
معدود افرادی را شاید بتوان در خراسان جنوبی پیدا کرد که قروت یا قروتی را تجربه نکرده باشند .
کشک یا قروت (جامد) محصولی است که از فراورده های لبنی تهیه می گردد و با استفاده از آن غذاهای لذیذی تهیه می نمایند.
مایع حاصله برای ضد عفونی کردن دستگاه گوارش بسیار مناسب است. 


نویسنده :moslemzade|مقالات مرتبط | ارسال نظر: 0 | ارسال به یک دوست  نسخه مناسب برای چاپ